Współczesne tradycje związane z obchodzeniem dnia Wszystkich Święty znacznie różnią się od tego, co robili nasi przodkowie. Pozostał z nich zwyczaj palenia ognia, który teraz symbolicznie kontynuujemy, zapalając znicze. Jakie ciekawe obrzędy i wierzenia są związane z dawnymi czasami?

Powrót do świata żywych

Kiedy nie istniał jeszcze żaden sklep ze zniczami i nie wykształcił się zwyczaj palenia świec zmarłym, odprawiane były inne obrzędy, by uczcić pamięć tych, którzy odeszli. Wszystkie z nich związane są wierzeniem, że dusze, właśnie w dzień Wszystkich Świętych, powracają do świata żywych. Mogą odczuwać różne potrzeby: pragnienie, głód, tęsknotę, które należało w różnej formie zaspokoić.

Uczta dla dusz

Jednym z najbardziej znanych zwyczajów, który od razu skojarzymy ze świętem Dziadów, było karmienie zmarłych i ucztowanie z nimi. Wierzono, że przywołane dusze zasiadają z domownikami przy stołach. Pokarmy dla nich zostawiano również w przycmentarnych kaplicach. Zwyczaj karmienia dusz miał przynosić ulgę zmarłym.

Karmienie żebraków

Obecny był również zwyczaj pieczenia niewielkich chlebków przed samym dniem Wszystkich Świętych. Nazywano je heretyczkami lub powałkami. Chlebów należało upiec tyle, ilu w rodzinie było zmarłych. Następnie rozdawano je żebrakom, siedzącym najczęściej pod bramami cmentarzy lub pod kościołami. Wierzono, że dusza zmarłego może przybrać właśnie postać żebraka. Zdarzało się i tak, że, z tych samych względów, żebracy byli goszczeni i karmieni w domach.

Ogień wskazujący drogę

Warto też wspomnieć o tradycji, która jest nam najbliższa, czyli o paleniu ognia dla zmarłych. Na przełomie wieków XVI i XVII na cmentarzach i w przydomowych obejściach palone były ogniska. Ta tradycja jest znacznie starsza, bo wcześniej ogień palony był na rozstajnych drogach. Wierzono, że jasne światło ognia wskaże zmarłym duszom drogę do domu. Dzisiejszym echem tej dawnej tradycji jest palenie zniczy. Poza formą, zmieniło się również znaczenie tego obrzędu. Płonący znicz jest przede wszystkim wyrazem pamięci o tych, którzy odeszli.